1. Het aantal meldingen van fysiek geweld tegen NS-personeel stijgt al jaren, en sinds de coronaperiode is het aantal incidenten in en rond de trein toegenomen. Gemiddeld worden er dagelijks drie NS-medewerkers bedreigd, geïntimideerd of agressief benaderd. Vorig jaar stond het openbaar vervoer drie minuten stil als reactie op de mishandeling van een NS-medewerker.
2. Vanwege de onveilige situaties met fysiek geweld waarmee NS-personeel regelmatig te maken krijgt, heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid besloten dat de Nederlandse Spoorwegen (NS) een deel van het personeel een wapenstok mag geven.
3. De NS diende afgelopen zomer een verzoek in bij het ministerie voor deze proef, waarbij men terughoudend was met het gebruik van de wapenstok, maar wilde onderzoeken of dit middel bijdraagt aan betere veiligheid. De NS zag de wapenstok eerder als een brug te ver, uit angst dat personeel niet voor geweld is aangenomen en dat de wapenstok juist tot meer agressie zou leiden. De aanvraag voor de proef werd uit tegenzin gedaan, vanwege de confronterende noodzaak om de wapenstok te onderzoeken.
4. Vanaf het voorjaar van 2026 mogen 75 NS-boa's testen met een wapenstok. Deze medewerkers zijn buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) en zijn herkenbaar aan hun gele tenue. Zij helpen reizigers, maar treden ook op tegen agressieve reizigers in en rond treinen.
5. De proef wordt uitgevoerd onder medewerkers van de afdeling Veiligheid & Service. Zij dragen reeds veiligheidskleding, een bodycam en handboeien. Een wapenstok was tot nu toe verboden voor deze medewerkers.
6. De NS hoopt met de inzet van de wapenstok de veiligheid te verbeteren en verwacht dat de wapenstok kan helpen agressieve reizigers op afstand te houden of een aanhouding beter uit te voeren. Volgens de directeur sociale veiligheid van de NS, Itai Birger, komen letsel en geweld tegen collega's steeds vaker voor. Collega's hebben nu enkel hun handen als wapen, en een wapenstok kan juist leiden tot minder geweld.
7. Demissionair staatssecretaris van Openbaar Vervoer Aartsen beschouwt de proef met de wapenstok als een goede en noodzakelijke stap.
8. Het is nog niet bekend op welke trajecten en stations de wapenstok door het NS-personeel zal worden ingezet.