1. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft eind september een brandbrief gestuurd aan demissionair premier Dick Schoof. Hierin wordt de belemmering van gemeentebesturen door protesten tegen asielzoekerscentra (azc's) aangekaart.
2. Burgemeester Mark Boumans van Doetinchem, die ook voorzitter is van de commissie asielzaken van de VNG, uit zijn zorgen. Hij geeft aan dat lokale bestuurders zich grote zorgen maken en dat geweld geen norm mag worden.
3. De zorg of men veilig het gemeentehuis kan verlaten, is volgens Boumans een grote stap verder dan men gewend is bij het nemen van impopulaire beslissingen.
4. Na demonstranten die een raadsvergadering in Doetinchem binnendrongen, vergaderde de gemeenteraad eind september achter gesloten deuren, waarbij ook de pers niet welkom was. Buiten kwamen rellen voor.
5. De gemeente Zuidplas meldt dat protesten zowel het college als raadsleden raken en dat er waarde wordt gehecht aan een veilige werksfeer.
6. De gemeente Houten evalueert per vergadering of er maatregelen nodig zijn in verband met protesten.
7. Mark Boumans geeft aan dat het beperken van toegang het laatste is wat men wil doen en dat de situatie rondom azc-gerelateerde vergaderingen van vergadering tot vergadering wordt bekeken.
8. De gemeente Haarlemmermeer geeft geen informatie over de beveiliging van raadsvergaderingen omwille van de veiligheid.
9. In Noordwijk worden passende veiligheidsmaatregelen genomen voor raadsvergaderingen en andere relevante momenten. Signalen worden intern en eventueel met hulpdiensten besproken.
10. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden constateert dat het democratische proces wordt verstoord doordat individuele raadsleden onder druk worden gezet.
11. Ondanks de protesten en verstoringen, ziet de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden geen extreme toename in het aantal meldingen van lokale volksvertegenwoordigers over intimidatie en/of bedreigingen.
12. Het Ondersteuningsteam Netwerk Weerbaar Bestuur (OT NWB) bevestigt dat er geen extreme toename is in meldingen van intimidatie en bedreigingen.
13. Het OT NWB verleent vaker nazorg, bijvoorbeeld bij kwesties die de media halen of wanneer iemand zich bedreigd voelt.
14. Veel raadsleden vragen zich af of zij dit ambt nog wel willen uitoefenen door de negatieve prikkels.
15. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden merkt niet dat raadsleden nu massaal opstappen of niet meer doorgaan vanwege de protesten en verstoringen.
16. De acceptatiegrens voor raadsleden is mogelijk hoog, waarbij de gedachte heerst dat enige druk bij het ambt hoort.
17. Vergaderingen over azc's leggen een zware druk op de lokale politiek; lokale bestuurders en volksvertegenwoordigers monitoren de situatie rondom dergelijke vergaderingen.
18. Sinds juni 2024 kan een veiligheidsscan aangevraagd worden bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) voor advies over de veiligheid van bestuurders.
19. Lokale politici maken nog geen massaal gebruik van de gratis beschikbare veiligheidsscan, mogelijk omdat deze pas sinds juni 2024 beschikbaar is voor lokale volksvertegenwoordigers.