De aard van oorlogsvoering heeft een ingrijpende transformatie ondergaan, waarbij statische loopgraven plaatsmaken voor mobiele en alomtegenwoordige operaties met een centrale rol voor drones. Deze onbemande luchtvaartuigen worden beschouwd als het dominante wapen, verantwoordelijk voor ongeveer de helft van alle dodelijke slachtoffers. Ze opereren vaak in zwermen om vijandelijke luchtverdedigingssystemen te overbelasten, en neergestorte drones kunnen aanzienlijke schade veroorzaken op locaties zoals wooncomplexen en openbare ruimtes.

Oekraïne is uitgegroeid tot een cruciaal experimenteel terrein voor dronetechnologie, waarvan de NAVO profiteert. Westerse defensieproducenten analyseren de succesvolle methoden die in Oekraïne worden toegepast, waar naar schatting tweederde van de Russische drones wordt neergehaald. De oorlog in het land dreigt zich te ontwikkelen tot een potentieel groter conflict tussen de NAVO en Rusland, wat heeft geleid tot een intensieve wedloop tussen Oekraïense en Russische experts op het gebied van detectie, verdediging en aanvalstechnologieën voor drones.

De operatie "Spinnenweb" in juli demonstreerde de capaciteit van Oekraïne om massale droneaanvallen uit te voeren, diep op Russisch grondgebied. De Oekraïense Neptune-drone heeft een bereik van wel 2.100 kilometer, waardoor aanvallen tot voorbij het Oeralgebergte mogelijk zijn. Deze drones worden ingezet tegen Russische olie-installaties. Door de Russische raffinagecapaciteit met 40 procent te lamleggen, wordt de Russische aanvoer van militair materieel beperkt, wat potentieel kan leiden tot tekorten aan brandstof en verwarming.

Er wordt gesproken over 'grensoverschrijdend amateurisme' als mogelijke verklaring voor gesignaleerde drones, variërend van ballonnen tot proefexemplaren en slecht bestuurde toestellen. Westerse gevechtsvliegtuigen, zoals de F-35, hebben moeite met de effectieve bestrijding van deze dreigingen; slechts drie van de twintig Russische drones die boven Polen werden waargenomen, werden neergeschoten.

Twee voorgestelde strategieën om ongewenste drone-indringers te bestrijden zijn de implementatie van een 'drone wall' en het leren van de 'ervaringsdeskundigen' in Oekraïne. Ursula von der Leyen heeft een drone wall voorgesteld aan de oostgrens van het NAVO-gebied, die naar verwachting over drie tot vijf jaar operationeel zou kunnen zijn. Dit initiatief, samen met het "Eastern Sentry"-programma van de NAVO en nationale oplossingen, creëert nieuwe grenzen binnen het bondgenootschap.

Oekraïne experimenteert ook met methoden om dronebestuurders binnen Rusland zelf te signaleren en uit te schakelen, wat als effectiever wordt beschouwd dan een passieve drone wall. De vraag rijst of de NAVO een no-flyzone kan instellen boven West-Oekraïne om Russische drones en vliegtuigen op afstand te houden, hoewel dit een aanzienlijk risico op escalatie met zich meebrengt.

Er is momenteel discussie gaande over de meest effectieve methoden voor de bestrijding van drones, of deze nu elektrisch ontregeld of neergeschoten moeten worden, en wie de verantwoordelijkheid hiervoor draagt – of dit nu de EU, de NAVO of individuele nationale regeringen zijn.

Russische drones en raketten veroorzaken aanzienlijke verwoesting in Oekraïne, waarbij zelfs grote steden als Kyiv en Odesa niet veilig zijn voor aanvallen. Drones veranderen de oorlogsvoering in een hybride conflict, met elementen van ontwrichting en sabotage, wat binnen de NAVO leidt tot verhoogde spanningen en onzekerheid.

De onderhandelingspositie van Oekraïne voor de levering van langeafstandsraketten is versterkt. President Donald Trump overweegt de levering van Tomahawk-kruisraketten. President Vladimir Poetin staat onder druk om te onderhandelen, gezien de schijnbare onmogelijkheid om het conflict militair te winnen.

Marco Rubio heeft per decreet besloten om drones voortaan als bemande vliegtuigen te beschouwen, een maatregel die positieve gevolgen kan hebben voor de Amerikaanse export van deze technologie.