1. Overal in Nederland worden oude lantaarnpalen vervangen door slimme lichtmasten, onderdeel van de energietransitie. Dit houdt in dat led-lampen worden geïnstalleerd die 60 tot 80 procent minder stroom verbruiken en beter licht geven, aldus de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De energiebesparing wordt echter in twijfel getrokken; het dataverbruik van sensoren kan leiden tot een hoger energieverbruik, waardoor de beloofde besparing mogelijk verdwijnt.

2. In de afgelopen twee jaar, dus van medio 2023 tot medio 2025, zijn slimme lantaarnpalen geplaatst in Woerden, Hoek van Holland, Nissewaard, Nuenen, Baarn, Oude Pekela, Deurne, Breda, Hellendoorn, Rotterdam en Deventer. Sinds begin 2025 is er nieuwe verlichting in Roosendaal, waar het verLEDden van 12.500 armaturen een opgave met veel rendement is. De nieuwe verlichting in Roosendaal verbruikt minder energie en kan gedimd worden. In 2023 werd in Stokkum (gemeente Montferland) ook melding gemaakt van de vervanging van bestaande lantaarnpalen door slimme varianten. De led-verlichting van fabrikant Sustainder in Stokkum is echter reeds defect.

3. Slimme lantaarnpalen kunnen uitgerust worden met diverse sensoren, zoals gps-trackers, temperatuur-, snelheid-, gas- en luchtvochtigheidsmeters, geursensoren en -verspreiders, en minicamera's met biometrie-herkenning. Ze kunnen fungeren als sensoren en camera's voor massa-surveillance en worden door FME en fabrikant Sustainder de "ogen en oren" van de samenleving van de toekomst genoemd. Leverancier InfraMarks biedt overheden via een bedienbaar managementplatform en sensoren "waardevolle informatie over de omgeving". Moderne gait-software kan mensen herkennen aan hun manier van lopen of hun botstructuur.

4. Critici waarschuwen dat slimme lantaarnpalen kunnen fungeren als controle-instrument van een massa-surveillancestaat. Bezorgde burgers eisen transparantie over de slimme palen, maar veel media en politici nemen deze zorgen niet serieus. Overheden experimenteren al meer dan tien jaar, dus sinds 2015, met slimme lantaarnpalen zonder de bevolking in te lichten.

5. Het project Stratumseind in Eindhoven diende tussen 2013 en 2018 als levend laboratorium voor het verzamelen van informatie over het uitgaanspubliek via slimme lantaarnpalen. Grote bedrijven als Atos, IBM, Intel, Cisco en Philips werkten samen met de gemeente Eindhoven aan dit project. In Stratumseind werden via camera's en microfoons in slimme lantaarnpalen het publiek gemonitord en experimenteerden operators met lichtintensiteit om gedrag te beïnvloeden. Verschillende sensoren, waaronder videocamera's, geluidssensoren, wifi-tracking, sentimentanalyse op sociale media en weerstations, werden ingezet voor gedragsexperimenten. Onderzoekers legden heimelijk vast hoeveel mensen Stratumseind in- en uitgingen, de dichtheid van groepen, looppatronen, stressniveaus in stemmen, nationaliteit en woonplaats van bezoekers, en het gemiddelde geluidsniveau op straat. Er werd een koppeling gemaakt met politiegegevens om de invloed van gedragsdata op criminaliteit in het gebied te analyseren. De gegevens uit Stratumseind werden geanonimiseerd gebruikt om aan de AVG-wetgeving te voldoen.

6. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) schreef in 2021 dat er gevaar bestaat dat we naar een surveillancemaatschappij gaan waar men niet meer ongedwongen op straat kan lopen. Function creep, het gebruik van persoonsgegevens of middelen voor andere doeleinden dan oorspronkelijk bedoeld, wordt als een risico gezien. Omroep Brabant schreef dat Brabantse gemeenten veel Woo-verzoeken krijgen van "complotdenkers" die denken dat er geheime 5G-zendertjes in lantaarnpalen zitten. In de afgelopen twee jaar, dus van medio 2023 tot medio 2025, zijn er slimme lantaarnpalen geplaatst in verschillende gemeenten.