1. Op 1 juli 2025 nam de Tweede Kamer een amendement aan dat illegaal verblijf in Nederland strafbaar stelt. Dit amendement maakt onderdeel uit van strengere asielwetten, die opgenomen zijn in het regeerprogramma van kabinet Schoof. De wetgeving werd oorspronkelijk ingediend door de toenmalige PVV-minister Faber van Asiel en Migratie, en na het vertrek van de PVV uit het kabinet, wordt de behandeling overgenomen door ministers Van Weel en Keijzer.

2. De strengere asielwetten bestaan uit twee delen. De 'asielnoodmaatregelenwet' maakt gezinshereniging moeilijker en beoogt de afschaffing van de permanente verblijfsvergunning ten gunste van tijdelijke verblijfsvergunningen met een evaluatie na drie jaar. Een tweede wet voert een 'tweestatusstelsel' in, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen vluchtelingen op basis van hun reden van vluchten (etniciteit, seksuele geaardheid, religie versus oorlog en geweld).

3. Het CDA heeft aangekondigd beide wetten niet te zullen steunen. De strafbaarstelling van illegaal verblijf is specifiek onacceptabel voor het CDA. Hulp aan illegalen kan volgens de aangenomen wetgeving strafbaar worden gesteld.

4. Hoewel steun van het CDA niet strikt noodzakelijk is voor een meerderheid in de Tweede Kamer, is het wel van belang gezien de afhankelijkheid van kleinere partijen voor een meerderheid zonder het CDA. Het amendement betreffende de strafbaarstelling van illegaliteit werd onverwacht aangenomen, mede door de afwezigheid van enkele linkse oppositieleden tijdens de stemming.