1. Het aantal asielaanvragen in Nederland is toegenomen door internationale conflicten, leidend tot een structureel tekort aan opvangplekken bij het COA sinds 2021.

2. Op 1 januari 2025 waren er 88.500 mensen in de asielopvang van het COA, waaronder 26.000 statushouders zonder woning.

3. In 2024 steeg het aantal asielopvanglocaties van 291 naar 372, met een sterke toename van noodopvanglocaties. Dit resulteerde in asielopvang in 197 gemeenten, tegenover 152 in 2023. Inmiddels heeft 85% van de gemeenten een azc of plannen daarvoor.

4. De komst van azc's leidt vaak tot zorgen over leefbaarheid, criminaliteit, veiligheid en druk op bestaande voorzieningen. Een onderzoek uit 2015 toonde aan dat 69% van de Nederlanders geen inspraak had bij de plaatsing van een azc.

5. De aanwezigheid van een azc kan de sociale cohesie in een buurt beïnvloeden, met mogelijke spanningen en vertrek van oorspronkelijke bewoners. Dit effect is sterker in wijken met huurwoningen dan in wijken met koopwoningen. Een onderzoek van de Universiteit Utrecht uit 2016 bevestigt dit en wijst op protesten tegen azc's en de toepassing van het NIMBY-principe.

6. De komst van azc's kan leiden tot extra druk op lokale voorzieningen zoals scholen en huisartsenpraktijken. Grotere azc's (minimaal 300 asielzoekers) kunnen deze druk verminderen doordat het COA dan ook eigen voorzieningen mee financiert.

7. Een onderzoek van de Universiteit Leiden toont een negatieve correlatie aan tussen immigratie en de beheersing van de Nederlandse taal in het Nederlandse onderwijs.

8. De Spreidingswet, die de spreiding van azc’s over gemeenten regelt, zal naar verwachting pas in de loop van 2026 worden afgeschaft.

9. De Nederlandse regering heeft een verzoek ingediend bij de Europese Commissie voor een uitzondering op het EU-asielrecht, maar dit verzoek is afgewezen.

10. Op 15 mei 2025 werden vijf NAVO-medewerkers (twee Belgen en drie Nederlanders) gearresteerd op verdenking van grootschalige corruptie bij de inkoop van militair materieel. Het Belgische Openbaar Ministerie startte een grensoverschrijdend onderzoek met medewerking van Eurojust. De Rijksrecherche verrichtte op 13 mei 2025 arrestaties in Nederland in verband met dezelfde zaak, waaronder een voormalige medewerker van het ministerie van Defensie.

11. Het onderzoek richt zich op contracten voor militair materieel, waaronder drones en munitie, en de mogelijke overdracht van vertrouwelijke informatie om bepaalde bedrijven te bevoordelen. Het corruptieonderzoek is uitgebreid naar Italië, Spanje en de VS.

12. De NAVO gaf in 2024 gezamenlijk 1,3 biljoen dollar uit aan defensie. De NSPA tekende in 2024 een contract ter waarde van bijna 700 miljoen dollar voor Stinger-luchtdoelraketten.

13. De Amerikaanse regering-Trump legt druk op de NAVO om de defensie-uitgaven te verhogen naar 5% van het bruto binnenlands product (bbp) van de lidstaten. Verschillende NAVO-lidstaten, waaronder Nederland, hebben moeite om aan de huidige norm van 2% te voldoen. Een verhoging naar 5% zou voor Nederland betekenen dat het defensie-budget zou stijgen van ongeveer 22 miljard euro in 2025 naar ruim 46 miljard euro per jaar.

14. Op 9 mei 2025 maakte premier Schoof per ongeluk bekend dat de NAVO wil dat lidstaten uiterlijk in 2032 5% van hun bbp aan defensie uitgeven (3,5 procent harde militaire uitgaven en 1,5 procent gerelateerde uitgaven).

15. In Aalten vonden protesten plaats tegen de komst van een groot azc, waarbij bewoners zich niet gehoord voelden door het gemeentebestuur.

16. Mark Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, pleitte eind 2024 voor het volgen van de eisen van Donald Trump om de defensie-uitgaven naar 5% van het bbp te verhogen. Hij gaf aan dat de extra middelen uit pensioenen, zorg en sociale zekerheid zouden moeten komen.