1. Midden jaren zestig overwoog de Nederlandse regering de afschaffing van de Nationale Herdenking op 4 mei.

2. De elementen van de herdenking (twee minuten stilte, taptoe, stille tochten) werden in 1946 door verzetsman Jan Drop bedacht. De oorspronkelijke planning was een uur durende herdenking op 5 mei.

3. Na de Tweede Wereldoorlog nam de belangstelling voor de herdenking af, maar nam vanaf de jaren tachtig weer toe. Discussies over wie en wat herdacht wordt, keerden terug in elk decennium.

4. Het officiële Dam-memorandum is meerdere malen aangepast. De huidige versie herdenkt alle burgers en militairen die in binnen- en buitenland omkwamen of vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog, de koloniale oorlog in Indonesië en latere oorlogssituaties en vredesoperaties.

5. Direct na de bevrijding werd een tijdelijke constructie met vlaggen en de tekst "Wij hebben jaren verloren. Wij hebben een eeuw te winnen" opgericht op de Dam als voorloper van het Nationaal Monument. Een Phoenix-beeld symboliseerde het herrijzende Amsterdam.

6. Een tijdelijk bakstenen mausoleum stond op de Dam vóór de inwijding van het monument, welke plaatsvond tijdens de bevrijdingsfeesten van 26 tot 28 juni 1945.

7. Het huidige Nationaal Monument op de Dam werd in 1956 onthuld. Urnen met aarde van diverse fusillade- en erebegraafplaatsen in Nederland en het voormalig Nederlands-Indië werden in nissen geplaatst.

8. Op de Waalsdorpervlakte, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan 250 mensen (voornamelijk verzetsstrijders uit het Oranjehotel in Scheveningen) werden geëxecuteerd, ontstond in 1946 spontaan een herdenking die nu officieel is.

9. Sinds 1961 worden op verzoek van veteranen alle Nederlandse oorlogsslachtoffers herdacht die sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog omkwamen, ongeacht de locatie.

10. In 1970 probeerden leden van de Jongeren Aksiegroepen Homoseksualiteit zonder toestemming een krans te leggen ter herdenking van in de oorlog vervolgde en omgekomen homoseksuelen. Duizenden, voornamelijk Duitse, homoseksuelen werden in concentratiekampen opgesloten. De actievoerders werden verwijderd. Het Homomonument in Amsterdam werd in 1987 onthuld.

11. Een man verstoorde in 2010 de Nationale Dodenherdenking op de Dam, wat leidde tot paniek en 63 gewonden. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf.

12. De Nationale Herdenking in 2020 vond plaats onder strenge coronamaatregelen, resulterend in een lege Dam en een zeer sobere herdenking.

13. Koning Willem-Alexander hield tijdens de herdenking in 2020 een toespraak over het wegkijken van collectieve schuld en de verantwoordelijkheid om het ongewone niet te normaliseren.

14. Slechts een beperkt aantal personen (Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima, Gerdi Verbeet, Mark Rutte, Femke Halsema en Ludger Brummelaar) waren in 2020 fysiek aanwezig op de Dam tijdens de herdenking.

15. In 2024 werden er extra veiligheidsmaatregelen getroffen rondom de Dam vanwege de kans op pro-Palestijns protest. Er werden minder mensen toegelaten en er vonden fouilleringen plaats om het meenemen van vlaggen en protestborden te voorkomen. Protest tegen de aanwezigheid van de Israëlische president Isaac Herzog vond plaats bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum in maart 2024.