1. Reporters Without Borders (RSF) publiceert jaarlijks een World Press Freedom Index, die de persvrijheid in 180 landen en gebieden rangschikt op basis van incidenten met media en journalisten en een enquête onder journalisten, academici en mensenrechtenverdedigers. De schaal loopt van 0 tot 100.

2. De wereldwijde persvrijheid bereikte in 2024 het laagste niveau sinds de start van de index in 2002. Het gemiddelde van alle scores viel voor het eerst in de categorie 'moeilijk'.

3. In 2024 werden minstens 124 journalisten en mediaprofessionals gedood, het dodelijkste jaar in drie decennia. Bijna tweederde van de slachtoffers waren Palestijnen, gedood door Israëlische aanvallen. Journalisten in Gaza, Soedan, Oekraïne en de Democratische Republiek Congo lopen aanzienlijke risico's.

4. Het aantal Strategic Lawsuits Against Public Participation (SLAPP)-zaken neemt toe. Deze rechtszaken, vaak aangespannen door machtige bedrijven en individuen, proberen critici het zwijgen op te leggen via dure juridische procedures. In Europa werden in 2023 166 SLAPP-zaken aangespannen, een toename ten opzichte van 86 in 2018.

5. Mediaorganisaties ondervinden toenemende financiële druk, mede door de bevroren Amerikaanse steun aan internationale mediaprojecten van meer dan $268 miljoen. Dit leidde tot het stopzetten van subsidies voor sommige media, zoals Radio Free Europe/Radio Liberty (later weer ingetrokken na een rechtszaak).

6. De verspreiding van desinformatie vormt een groeiende bedreiging voor de persvrijheid, bemoeilijkt het onderscheid tussen feit en fictie en ondermijnt het vertrouwen in onafhankelijke media. Dit probleem is niet langer beperkt tot autoritaire regimes; grootschalige desinformatie werd bijvoorbeeld waargenomen rond de Duitse verkiezingen.

7. Nederland stond in 2024 op de derde plaats in de World Press Freedom Index, een positie hoger dan in het voorgaande jaar. Noorwegen en Estland scoorden hoger.

8. De verbetering van de Nederlandse positie hangt deels samen met de veroordeling van zes verdachten in de zaak rond de moord op Peter R. de Vries.

9. Ondanks de verbeterde positie in de index nam het aantal incidenten tegen journalisten in Nederland toe, met 249 gemelde incidenten in 2024 (voornamelijk intimidatie en fysiek geweld), vergeleken met 218 in 2023 en 198 in 2022.