1. De Wet toekomst pensioenen, aangenomen in 2021, verplicht alle 150 Nederlandse pensioenfondsen om uiterlijk in 2028 over te stappen op een nieuw pensioenstelsel. Dit nieuwe stelsel is gebaseerd op individuele pensioenpotjes in plaats van collectieve pensioenpotten.

2. In het nieuwe pensioenstelsel is de hoogte van de maandelijkse pensioenuitkering direct afhankelijk van de beleggingsresultaten van het fonds. Goede beleggingen resulteren in hogere uitkeringen, terwijl slechte beleggingen tot lagere uitkeringen of stagnatie kunnen leiden.

3. De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel verloopt gefaseerd. Een aantal fondsen zijn al begin 2023 overgestapt, met de meeste fondsen die in 2026 of 2027 zullen overstappen. Sommige fondsen zullen geen nieuwe deelnemers meer aannemen in plaats van over te stappen.

4. Een politieke partij heeft een wetsvoorstel ingediend dat werkenden en gepensioneerden het recht geeft om individueel bezwaar te maken tegen de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. Dit recht bestaat momenteel niet.

5. Een eerder voorstel van dezelfde politieke partij voor een referendum over de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel is afgewezen door de Raad van State, De Nederlandsche Bank (DNB) en het ministerie van Sociale Zaken.

6. Het huidige voorstel voor individueel bezwaarrecht geeft individuen de keuze om in het oude of nieuwe pensioenstelsel te blijven. Pensioenfondsen die geen individueel bezwaar toestaan, zouden volgens dit voorstel een referendum onder hun leden moeten houden.

7. Werkenden en gepensioneerden hebben momenteel geen rechtstreeks beslissingsrecht over de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. Zij kunnen wel invloed uitoefenen via vakbonden, die samen met werkgevers de verdeling van pensioengeld tussen generaties bepalen.

8. De Nederlandsche Bank (DNB) controleert de eerlijke verdeling van pensioengeld, en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ziet toe op de tijdige en volledige informatievoorziening aan pensioendeelnemers. Beide instanties hebben toezichthoudende taken ter bescherming van de belangen van pensioendeelnemers.

9. Pensioenfondsen verzetten zich tegen het voorstel voor individueel bezwaarrecht, omdat zij menen dat dit de solidariteit en collectiviteit ondermijnt en tot onwerkbare administratieve problemen leidt. Zij vrezen dat zelfs één bezwaar al een aanzienlijke extra administratieve belasting met zich meebrengt.

10. De mogelijkheid om het pensioenvermogen naar een ander fonds over te dragen wordt door de indieners van het wetsvoorstel gezien als een haalbare oplossing voor bezwaarmakers, omdat waardeoverdracht tussen pensioenfondsen al gangbaar is.

11. Het wetsvoorstel geniet toenemende steun in de Tweede Kamer, maar de steun in de Eerste Kamer is onvoldoende. Goedkeuring van beide Kamers is nodig voor de invoering van het voorstel.

12. Een lid van de coalitie die het wetsvoorstel indiende, de minister van Sociale Zaken, en een andere coalitiepartij raden het voorstel af.